Op 12 september 1944 begon de bevrijding van Nederland in Mesch, Zuid-Limburg. Kortbij Reijmerstok. Sinds die dag leven wij in vrijheid. Al 76 jaar lang zijn wij vrij.
Maar leven wij daadwerkelijk in vrijheid? En wie zijn die wij? Als er een wij is, is er ook een zij.
Leven zij ook in vrijheid? Wat is onze verantwoordelijkheid als bevrijde mensen? Is onze bevrijding slechts een mooie herinnering óf is het een belofte aan toekomstige generaties, waar ook ter wereld?

Deze vragen en gedachten waren het uitgangspunt voor het kunstproject Disconnected / Reconnected. Een werk dat gaat over vrijheid en verbondenheid. Over koppeling en ontkoppeling.

Met het project Disconnected / Reconnected wil kunstenaar Jonathan Wanders mensen prikkelen en uitdagen. Aanleiding geven tot gedachten en conversaties. Het is een oproep tot een open dialoog. Disconnected / Reconnected doet dit door de confrontatie op te zoeken met onze collectieve recente geschiedenis en te laten zien hoe die verbonden is met onze situatie vandaag, als startpunt voor het voeren van een dialoog. Op bijzondere wijze worden iconische gebeurtenissen in een lokale setting beleefbaar en wordt een ander perspectief geboden aan een breed publiek.

Vrijheid
Het besef dat vrede en vrijheid niet vanzelfsprekend zijn, wordt met dit project doorgegeven aan huidige en toekomstige generaties op een vernieuwende, prikkelende en uitdagende manier. Onze vrijheid om te gaan en te staan waar we willen is door de Covid-19-maatregelen fors ingeperkt. Maar hoe erg deze wereldwijde gebeurtenis ook is, het virus leek een medicijn te zijn voor onze globale onverschilligheid. Voor onze ontkoppeling.

De beelden van de kunstinstallatie herinneren ons aan andere schokkende gebeurtenissen die van invloed waren en nog altijd zijn op onze vrijheden. De beelden zelf zijn niet schokkend, eerder vredig. Maar het gaat daarbij wel om een onheilspellende vrede.

Het kunstproject bestaat uit een installatie van 6 prikkelende en confronterende beeldborden in de openbare ruimte en een publiek toegankelijke dialoogavond, waarbij de open dialoog en het (opnieuw) leggen van verbindingen centraal staan. Het streven is dat de installatie met meerdere edities op diverse locaties wordt gepresenteerd.

Locatie
De eerste editie vond plaats in Reijmerstok (NL). De installatie was geplaatst aan de rand van een wei, gelegen aan de kruising van de Reijmerstokkerdorpstraat met de Provinciale weg N598, naast de openbare parkeerplaats tegenover eetcafé A Gen Ing. Adres: Provincialeweg 1, Reijmerstok. De installatie was openbaar toegankelijk. De dialoogavond heeft nog niet kunnen plaatsvinden i.v.m. de Covid-19-maatregelen.

De locatie Reijmerstok was niet toevallig gekozen, want deze is gelegen op de weg tussen twee Amerikaanse Begraafplaatsen: de Amerikaanse Begraafplaats in Margraten en die in Henri-Chapelle, België. Daarnaast is de openbare parkeerplaats een centrale plek in Zuid-Limburg. Een verzamel- en ontmoetingsplek.

Periode
De installatie was te zien van 12 september t/m 11 november 2020. Deze data waren gekozen vanwege hun symboliek: op 12 september 1944 begon de bevrijding van Nederland in Mesch en op 11 november 1918 werd de wapenstilstand ondertekend. Het einde van de Eerste Wereldoorlog. Toen was het station in Eijsden even wereldnieuws dankzij de vluchtende Duitse keizer Wilhelm II. Zowel Mesch als Eijsden zijn gesitueerd in de gemeente Eijsden-Margraten.

Installatie
Zes beelden van iconische gebeurtenissen waren in een lokale setting geplaatst en te zien in de openbare ruimte. De beelden zijn samengesteld uit foto’s, gemaakt met een smartphone in de gemeenten Maastricht, Gulpen-Wittem en Eijsden-Margraten, in combinatie met censurerende kleurvlakken waardoor een sterk geabstraheerde vertaling ontstaat van de gebeurtenissen.
Met het koppelen van iconische gebeurtenissen aan de lokale omgeving wil Jonathan het bewustzijn prikkelen dat de wereld niet ophoudt bij de grenzen van het eigen leef- en woongebied. Het proces van ontkoppelen naar (opnieuw) koppelen, van disconnected naar reconnected.

Van links naar rechts waren de volgende beelden te zien bij de installatie in Reijmerstok:

• Twin Towers, 2001 / ----------- -------- --------, ---------
• Theo van Gogh, 2004. Charlie Hebdo, 2015 / Grote Staat, Maastricht
• MH17, 2014 / Akker, Wittem
• Alan Kurdi, 2015 / Dagstrand, Oost-Maarland
• Brussel, 2016 / Treinstation, Eijsden
• Christchurch. Sri Lanka, 2019 / Sint Servaasbasiliek, Maastricht

De beelden verwijzen naar tragische gebeurtenissen, maar toch is Jonathan optimistisch en ziet hij de toekomst positief. “Het verleden maakt wie we zijn, maar de toekomst bepaalt wat we doen en worden. Wij kunnen zelf beslissen wat we meenemen naar de toekomst. Als samenleving hebben we zo langzamerhand alle middelen tot onze beschikking, nu is het zaak ze op de juiste manier in te zetten. Dat betekent ook dat we de confrontatie en verbindingen moeten opzoeken, als startpunt voor het voeren van een dialoog.”

Beeldcultuur en de rol van de smartphone
De mens ziet vandaag op éen dag waarschijnlijk meer beelden dan iemand 100 jaar geleden in zijn of haar hele leven. Wat doet dit met ons? Het lijkt alsof we onverschillig en zelfs immuun worden voor al het ellendige nieuws en de bijbehorende beelden waarmee we telkens geconfronteerd worden.

De foto’s van de installatie zijn met een smartphone gemaakt in de vorm van snapshots zoals die tegenwoordig overal worden gepost op sociale media. Deze vorm zorgt voor meer betrokkenheid van de toeschouwers dan het gebruik van professionele foto’s. Iedereen kan de foto immers zelf gemaakt hebben. Sinds de introductie van de smartphone is iedereen een potentiële fotograaf en verslaggever.

Ons leven is tegenwoordig onlosmakelijk verbonden met de smartphone. We volgen er de wereld mee en leggen ons leven er mee vast. Soms lijkt dit een verslaving, iets negatiefs, ook in relatie tot privacy. Voor talloze vluchtelingen is de smartphone echter ontzettend waardevol en onmisbaar als communicatiemiddel met hun familie of voor het bepalen van een veilige route. Velen hebben hun leven te danken aan hun smartphone.

De installatie stimuleert bezoekers om de getoonde locaties zelf te bezoeken en de gebeurtenissen op te zoeken met hun smartphone. De smartphone als hulpmiddel bij het proces van ontkoppelen naar (opnieuw) koppelen.

Proces
Disconnected / Reconnected maakt, net als vele andere projecten van Jonathan, deel uit van een proces. Net zoals het leven een proces is: een vloeiende beweging met losse en vaste verbanden. Disconnected / Reconnected is een vervolg op projecten van Jonathan zoals: Vluchtelingen (#1), de drie Remembrance Road edities en Memorial Wall (#2).

Exclusieve foto's te koop in gelimiteerde oplage
Van elk van de acht beelden (uit beide edities) van Disconnected / Reconnected worden exclusieve foto’s aangeboden op grootformaat fotopapier, in een gelimiteerde oplage van 25 stuks.

Een exclusieve fotografie art print kost €100,- (ex. verzendkosten) en is:
+ Gedrukt in een gelimiteerde oplage van 25 stuks per beeld.
+ Op grootformaat van 40 x 30 cm.
+ Gedrukt op speciaal fotopapier met matte afwerking: Ilford Studio Matt 235 gsm.
+ Gesigneerd aan de achterzijde.

Extra inbegrepen:
+ Een echtheidscertificaat.
+ Een print van de uitgebreide toelichting.
+ De foto wordt geleverd in een stevige envelop.

Geïnteresseerd? Vragen? Stuur een mail naar info@jonathanwanders.com.

EXTRA

• Tekst: Uitgebreide toelichting van Disconnected / Reconnected (#1) inclusief de beelden van de installatie.
• Video: Voordracht toespraak zoals voorgedragen door Jonathan Wanders tijdens de opening van Disconnected / Reconnected (#1) op 12 september 2020 in Reijmerstok (NL).
• Tekst: Voordracht toespraak zoals voorgedragen door Jonathan Wanders tijdens de opening van Disconnected / Reconnected (#1) op 12 september 2020 in Reijmerstok (NL).

Nieuws

• Syrisch jongetje / Alan Kurdi // ingezonden brieven De Limburger // 18 en 22 september 2020
• Jonathan brengt oorlog en terreur naar een sereen Limburgs veld // artikel De Limburger // 15 september 2020 (lees hier de online versie)

Titel: Disconnected / Reconnected (#1)
Locatie: Reijmerstok (NL). De installatie was geplaatst aan de rand van een wei gelegen aan de kruising van de Reijmerstokkerdorpstraat met de Provinciale weg N598, naast de openbare parkeerplaats tegenover eetcafé A Gen Ing. Adres: Provincialeweg 1, Reijmerstok. De installatie was openbaar toegankelijk. De dialoogavond vindt plaats in Gemeenschapshuis A Gen Ing. Adres: Reijmerstokkerdorpsstraat 177, Reijmerstok.
Proces: Januari 2019 t/m september 2020.
Periode: Installatie van 12 september t/m 11 november 2020. Datum van de dialoogavond is nog niet bekend.
Materiaal: 7 dibond borden met full colour opdruk en mat beschermlaminaat. 7 metalen frames met aluminium-look coating.
Afmetingen: De installatie bestond uit 6 beeldborden en 1 infobord. Elk bord is 1,2 m breed x 0,9 m hoog x 4 mm dik, geklemd in een metalen frame. Onderkant borden: 1,1 m boven maaiveld, bovenkant borden: 2 m. Maat palen metalen frames: 50 x 50 mm. Totale breedte van de installatie: 32 m.
Initiatief: Jonathan Wanders.
Financiering en donateurs: Provincie Limburg (via Voordekunst), Stichting Brand Cultuurfonds Limburg, Stichting Kanunnik Salden/Nieuwenhof, Elisabeth Strouven Fonds, Gemeente Gulpen-Wittem, Stichting Art Buro Limburg, Coöperatiefonds Rabobank Zuid-Limburg Oost, HeusschenCopier Landschapskracht, Stichting Fonds voor Sociale Instellingen, carlabloemen.nu en alle donateurs van Voordekunst.
Met speciale dank aan: Evelyne Wanders-Schreurs, Hanny Wanders-Faarts, Valentine Wanders, Gilles van de Wouw, Marc Heusschen, Margot Krijnen, Robert-Michael Joseph, Ko van Dun en Wanda Reiff. Dank aan Eetcafé A Gen Ing voor de gastvrijheid en familie Huynen voor het beschikbaar stellen van een gedeelte van de wei voor de installatie.
Foto’s: Ralph Sluysmans.
© Jonathan Wanders